W codziennej praktyce stomatologicznej precyzja, bezpieczeństwo oraz izolacja pola zabiegowego odgrywają kluczową rolę w skuteczności i trwałości leczenia. Jednym z narzędzi, które umożliwia spełnienie tych warunków, jest koferdam, elastyczna bariera izolacyjna stosowana głównie w stomatologii zachowawczej i endodoncji. Jego wykorzystanie znacząco poprawia warunki pracy lekarza dentysty, zapewniając jednocześnie pacjentowi większy komfort i bezpieczeństwo podczas zabiegu.
Czym jest koferdam i w jakim celu się go stosuje?
Koferdam to cienka guma (najczęściej lateksowa lub bezlateksowa), która po odpowiednim zamocowaniu oddziela leczony ząb lub grupę zębów od pozostałych struktur jamy ustnej. Do jego założenia używa się specjalnych klamer, ramki oraz dziurkacza, który pozwala precyzyjnie dopasować otwory w materiale do kształtu zębów. Głównym celem stosowania koferdamu jest izolacja pola operacyjnego od śliny, wilgoci oraz kontaktu z językiem czy policzkiem. Dzięki temu możliwe jest utrzymanie suchego środowiska, co jest szczególnie istotne podczas wypełniania ubytków materiałami światłoutwardzalnymi lub podczas leczenia kanałowego.
Koferdam zabezpiecza również przed przypadkowym połknięciem lub aspiracją niewielkich narzędzi stomatologicznych, np. pilników endodontycznych, a także chroni błony śluzowe pacjenta przed kontaktem z substancjami chemicznymi, jak np. podchlorynem sodu używanym do płukania kanałów korzeniowych. W endodoncji izolacja za pomocą koferdamu jest nie tylko standardem, ale często także wymogiem zwiększającym przewidywalność i skuteczność leczenia.
Jakie są praktyczne korzyści kliniczne ze stosowania koferdamu?
Zastosowanie koferdamu przynosi szereg wymiernych korzyści zarówno dla lekarza, jak i pacjenta. Z punktu widzenia lekarza stomatologa koferdam zapewnia lepszą widoczność i dostęp do pola zabiegowego, ułatwiając precyzyjne wykonanie procedur. Ograniczenie dostępu wilgoci poprawia warunki adhezji materiałów kompozytowych, co bezpośrednio przekłada się na trwałość wypełnień. Ponadto koferdam pozwala na bardziej ergonomiczną pracę i zwiększa skuteczność kontroli infekcji, ograniczając kontakt ze śliną oraz potencjalnymi drobnoustrojami jamy ustnej.
Dla pacjenta natomiast koferdam oznacza mniejsze ryzyko podrażnień tkanek miękkich oraz większe poczucie komfortu, eliminując uczucie zalewania śliną czy kontakt z nieprzyjemnymi smakowo preparatami. Zabezpieczenie dróg oddechowych oraz przełyku przed przypadkowym dostaniem się drobnych narzędzi czy materiałów również stanowi istotny element bezpieczeństwa procedury.
